Είναι γνωστό πως η κούραση αποτελεί μια από τις πιο συχνές αιτίες τροχαίων ατυχημάτων, πολλές φορές με ολέθριες συνέπειες. Ο Βρετανικός Οργανισμός Οδικής Ασφάλειας "IAM RoadSmart", που έχει μεγάλη δράση στον τομέα, παρουσίασε πρόσφατα μια σειρά από συμβουλές, για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Η κούραση δεν είναι καθόλου καλός σύμβουλος, όταν βρισκόμαστε πίσω από το τιμόνι. Το φαινόμενο της υπνηλίας οδηγών είναι πολύ συχνό, με αποτέλεσμα αυτή να είναι μια από τις πιο διαδεδομένες αιτίες πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οδηγοί, ειδικά σε ταξίδια μεγάλων αποστάσεων ή αργά τη νύχτα, να έχουν αποκοιμηθεί στο τιμόνι. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, τα τροχαία που προκαλούνται λόγω κούρασης, περιλαμβάνουν θανάσιμους ή σοβαρούς τραυματισμούς.
Η υπνηλία μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αυτοσυγκέντρωσης και μείωση των αντανακλαστικών. Ακόμη και αν χάσουμε τη συγκέντρωσή μας για δέκατα του δευτερολέπτου, θα έχουμε διανύσει αρκετά μέτρα με το όχημά μας, οπότε ο κίνδυνος ατυχήματος είναι ορατός. Όπως αναφέρει ο "IAM Roadsmart", η κούραση-υπνηλία προκαλεί ύπνο μικρής διάρκειας, τον επονομαζόμενο "micro-sleep", που μπορεί να διαρκέσει από δέκατα του δευτερολέπτου έως μισό λεπτό. Πώς μεταφράζεται όμως αυτό; Όταν οδηγούμε ένα αυτοκίνητο με 50 χλμ./ώρα, αυτό σημαίνει πως διανύουμε περισσότερα από 15 μέτρα/δευτερόλεπτο. Δηλαδή, σε ένα δευτερόλεπτο θα έχουμε περάσει το μήκος 3 αυτοκινήτων, οπότε όπως γίνεται αντιληπτό, το συγκεκριμένο διάστημα είναι αρκετό για ένα ατύχημα με άσχημες μάλιστα, συνέπειες.
Παρακάτω, μπορείτε να διαβάσετε τις ενημερωτικές πληροφορίες-συμβουλές του "ΙΑΜ RoadmSmart", για την αποφυγή της οδήγησης υπό υπνηλία.
• Η έλλειψη μίας με δύο ωρών ύπνου κάθε βράδυ, μπορεί να οδηγήσει σε υπνηλία. Πριν την οδήγηση, είναι σημαντικό να αισθανόμαστε υγιείς και να βρισκόμαστε σε καλή φυσική κατάσταση
• Όταν κάνουμε πολύωρα ταξίδια σε αυτοκινητόδρομο, είναι χρήσιμο να κάνουμε στάση σχεδόν κάθε δύο ώρες. Συνήθως αυτού του είδους οι διαδρομές δεν περιλαμβάνουν εναλλαγές παραστάσεων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υπνηλία. Επίσης, είναι χρήσιμο να έχουμε προγραμματίσει εκ των προτέρων τα σημεία που θα κάνουμε στάση, ώστε να προλάβουμε το φαινόμενο της υπνηλίας. Δηλαδή, οι στάσεις να έχουν επιλεχθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνονται προτού νιώσουμε κούραση και όχι αφού την αισθανθούμε κατά την οδήγηση.
• Αν πραγματοποιούμε μεγάλο ταξίδι και αισθανόμαστε κουρασμένοι, είναι χρήσιμο να διανυκτερεύσουμε κάπου. Ακόμη και αν ο χρόνος πιέζει, πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως η ασφάλειά μας είναι πάνω από όλα. Είναι σαφώς προτιμότερο να φτάσουμε λίγο αργότερα στον προορισμό μας, παρά να ρισκάρουμε να μη φτάσουμε καθόλου εξαιτίας ενός τροχαίου. Αν διανυκτερεύσουμε κάπου, θα νιώσουμε καλύτερα μόλις ξυπνήσουμε και το ταξίδι μας θα είναι πιο ασφαλές.
• Η καφεΐνη είναι χρήσιμη για λίγο, ωστόσο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την έλλειψη ύπνου. Εφόσον πιούμε καφέ θα τονωθούμε και θα κερδίζουμε ενέργεια μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, σύντομα η κούραση θα γίνει φανερή και είναι πολύ πιθανό να νιώσουμε υπνηλία ενώ οδηγούμε
• Αποφεύγουμε το ταξίδι μετά από πλήρη ημέρα δουλειάς. Μετά την ολοκλήρωση της εργασίας μας είναι λογικό να αισθανόμαστε κουρασμένοι. Αυτό έχει σαν συνέπεια τα αντανακλαστικά μας να μειώνονται και η οδήγηση, να είναι πιο επικίνδυνη.
• Είναι χρήσιμο να συντονιστούμε με το βιολογικό μας ρολόι. Οι πιο βασικές ώρες ύπνου για τον οργανισμό είναι 03:00-05:00 τα ξημερώματα και 14:00-16:00 το μεσημέρι. Σε αυτές τις περιόδους, οι αντιστάσεις του οργανισμού πέφτουν έτσι και αλλιώς, οπότε είναι χρήσιμο να μην του προσθέσουμε μεγαλύτερη φορτίο. Εφόσον οδηγούμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω ωρών, οι πιθανότητες να αισθανθούμε υπνηλία, αυξάνονται
• Πολλά φάρμακα προκαλούν υπνηλία. Όσοι από εμάς παίρνουμε φαρμακευτική αγωγή, πρέπει να ελέγξουμε τις συνέπειες των φαρμάκων, είτε διαβάζοντας τις οδηγίες χρήσης, είτε ρωτώντας τον φαρμακοποιό μας.
Ο επικεφαλής του IAM RoadSmart, Richard Gladman δήλωσε: “Ακόμη και όσοι έχουν την καλύτερη φυσική κατάσταση, χρειάζονται ύπνο για να αποδώσουν στο υψηλότερο επίπεδο. Το βιολογικό μας ρολόι συνήθως είναι ρυθμισμένο με βάση την καθημερινότητά μας, οπότε αν χρειαστεί να οδηγήσουμε σε στιγμές που συνήθως κοιμόμαστε, θα πρέπει να δώσουμε επιπλέον φροντίδα. Αν χρειαστεί, θα πρέπει να σταματήσουμε, να ενυδατωθούμε και να ξεκουραστούμε”.
ΝΩΝΤΑΣ ΔΟΥΖΙΝΑΣ